Os animais (I). OS INVERTEBRADOS

Os animais e as súas funcións vitais.

Nutrición.

Aparato dixestivo.

Aparato respiratorio.

Aparato circulatorio.

Aparato excretor.

Relación.

Órganos sensoriais.

Rede nerviosa complexa.

Estructuras locomotoras.

Reproducción.

Sexual.

Unisexuais / Hermafroditas.

Interna.

Externa.

Poden ser.

Ovíparos.

Vivíparos.

Ovovivíparos.

Asexual.

Fragmentación.

Xemación.

Simetría e cefalización.

Simetría.

Bilateral.

Radial.

Forma irregular (sen simetría).

Cefalización.

Concentración das estructuras nerviosas e sensoriais nunha cabeza diferenciada e situada na parte anterior do corpo.

Clasificación dos animais.

Cordados.

Vertebrados.

Columna vertebral.

Procordados.

Notocorda.

Invertebrados.

Sen columna vertebral.

Poríferos: Animais invertebrados, acuáticos, principalmente mariños, que viven fixos sobre fondos areosos, rochosos,...

Características.

Simetría radial ou forma irregular.

Cavidade central (nela conflúen os conductos internos).

Ósculo (abertura superior que comunica a cavidade central co exterior).

Células non organizadas en tecidos.

Coanocitos: Células flaxeladas especializadas en distintas funcións.

Espículas: Diminutas espiñas flexibles que lles permiten sosterse.

Reprodución.

Sexual: Liberan os gametos na auga, fórmanse ovos dos que saen larvas que se fixan ao fondo e que se desenvolven.

Asexual: Por fragmentación ou por xemación.

Representativos.

Esponxas de cristal (regadeira de Filipinas).

Demoesponxas (esponxa de baño).

Cnidarios: Animais invertebrados, acuáticos, principalmente mariños, libres (como as medusas) ou fixos os fondos mariños (como o coral, actinias, hidras,...).

Características:

Simetría radial.

Forma.

Parasol (medusa).

Saco (actinia).

Cavidade gastrovascular.

Boca (orificio central que comunica a cavidade gastrovascular co exterior).

Tentáculos (rodean, en tódolos casos á boca).

Teñen tecidos pouco especializados que non chegan a formar órganos.

Cnidocitos: Células especializadas, están na parte exterior dos tentáculos e teñen un pequeno aguillón con veleno.

Reprodución.

Sexual: Mediante gametos que expulsan a auga.

Asexual: Principalmente por xemación.

Representativos.

Medusas.

Corais.

Arrecifes de corais.

Actinias ou anémonas de mar.

Hidras de auga doce.

Platihelmintos: Animais invertebrados, de corpo aplanado (vermes planos), unha soa cavidade interna e unha única abertura (a boca) que pode faltar nalgunhas especies, soen ser parasitos doutros seres vivos.

Características.

Órganos sinxelos, que non chegan a formar aparatos.

Glándulas dixestivas.

Testículos e ovarios.

Fibras nerviosas.

Reprodución.

Sexual: Poñen ovos (ovíparos).

Asexual: Por fragmentación.

Tanto eles como as súas larvas poden ser parasitos doutros animais.

Farinxe extensible (proxecta a súa boca fora do seu corpo).

Manchas oculares (células sensibles á luz, situadas na súa cabeza).

Representativos.

Dístomo de fígado (parasito do fígado dos seres humanos).

Tenia ou solitaria (parasito do intestino dos seres humanos).

Nematodos: Animais invertebrados, de corpo cilíndrico (vermes cilíndricos), unha soa cavidade interna en forma de tubo e unha abertura en cada extremo (a boca e o ano), abondan na auga e nos solos húmidos e tamén os hai parasitos doutros seres vivos.

Características.

Órganos sinxelos, que non chegan a formar aparatos.

Glándulas dixestivas.

Testículos e ovarios.

Fibras nerviosas.

Reprodución.

Sexual: Poñen ovos (ovíparos).

Asexual: Por fragmentación.

Tanto eles como as súas larvas poden ser parasitos doutros animais.

Cutícula (envoltura de proteínas que recobre e protexe o corpo destes vermes).

Intestino (que atravesa todo o corpo e ten dúas aberturas, a boca e o ano).

Representativos.

Lombriga intestinal (parasita ao ser humano).

Filarias (parasitos que viven no sangue e órganos dos vertebrados; nos cans poden causala súa morte e transmítense pola picadura de certos mosquitos).

Anélidos: Animais invertebrados, denominados tamén vermes segmentados, que viven tanto en medios acuáticos como terrestres.

Características.

Corpo alongado (forma de verme), dividido en aneis.

Cabeza ben definida.

Boca (nalgunhas especies teñen mandíbulas).

Palpos ou tentáculos (nalgunhas especies).

Ollos rudimentarios.

Teñen aparatos.

Circulatorio.

Nervioso.

Excretor.

Reproductor.

Algúns teñen órganos repetidos en cada dous aneis do corpo e están separados por uns tabiques chamados SEPTOS.

Reprodución.

Sexual: Poñen ovos.

Asexual: Rexenéranse a partir dunha parte do seu corpo, pero é pouco habitual.

Podios: Expansións carnosas que saen a ambos os dous lados de cada anel.

Quetas ou sedas: Pequenos pelos ríxidos orientados cara atrás, para axudar a reptación.

Representativos.

Oligoquetos.

Lombriga de terra.

Son terrestres ou acuáticos de auga doce.

Non teñen podios.

Teñen clitelo.

Non teñen palpos nin mandíbulas.

Desprázanse reptando.

Teñen respiración cutánea.

Poliquetos.

Vermes tubículas.

Acuáticos (xeralmente mariños)

Teñen podios e numerosas quetas.

Hai dous tipos.

Errantes (como os nereidos).

Viven enterrados na area.

Viven baixo as rochas.

Cabeza moi diferenciada

Sedentarios (como os vermes tubícolas).

Hirudíneos.

Samesuga medicinal.

Acuáticos ou terrestres de zonas moi húmidas.

Non teñen nin podios nin quetas.

Ao redor da boca teñen unha ventosa chupadora.

Soen ter ollos moi rudimentarios.

Desprázanse nadando ou reptando.

Algúns cazan e outros adhírense é pel dos vertebrados e chupan o seu sangue.

Moluscos: Animais invertebrados, que viven tanto en medios acuáticos (ameixas, polbos,... ) como terrestres (caracois, lesmas,...).

Características.

Teñen aparatos e sistemas con órganos desenvolvidos.

Masa visceral.

Cabeza máis o menos desenvolvida.

Pé.

Manto (dous pregues carnosos na parte dorsal).

Cavidade do manto (alberga as branquias e o pulmón).

Na maior parte deles o manto segrega unha cuncha.

Reprodución.

Sexual: Poñen ovos dos que saen larvas antes de ser adultos.

Unisexuais.

Hermafroditas.

Representativos.

Gasterópodos.

Cuncha espiral.

Cabeza.

Catro tentáculos.

Rádula.

Pé.

Exemplos.

Caracol.

Lapas.

Lesmas.

Bivalvos.

Cuncha de dúas valvas.

Palmela.

Non hai cabeza.

Non hai rádula.

Pé.

Sifóns.

Exemplos.

Mexillón.

Ostras.

Nacra.

Cefalópodos.

Cabeza.

Boca con mandíbula (ten forma de peteiro de papagaio).

Manto (adoita ter aletas móbiles que melloran a natación).

Oito ou dez tentáculos con ventosas.

Pé (con forma de macheta para escavar).

Exemplos.

Sepia.

Lura.

Polbo.

Artrópodos: Animais invertebrados, son os máis estendidos polo planeta e poden ser acuáticos (gambas, percebes,...) ou terrestres (arañas, cempés,...).

Características.

Corpo dividido en segmentos.

Teñen patas.

Teñen apéndices (palpos, antenas,...).

Cubertos por un exoesqueleto ríxido.

Aparatos complexos e especializados.

Órganos sensoriais precisos.

Sistemas respiratorios.

Reprodución sexual (poñen ovos).

Metamorfose e tipos.

Tipos.

Con desenvolvemento directo.

Ninfas.

Con desenvolvemento indirecto.

Larvas.

Con quelíceros, ollos simples e palpos.

Araña.

Con mandíbulas, ollos compostos e antenas.

Abella.

Grupos representativos.

Arácnidos.

Terrestres.

Corpo dividido en dúas partes.

Cefalotórax.

Abdome.

Catro pares de patas.

Dous palpos.

Nalgúns os palpos acaban en pinzas (escorpión).

Algúns teñen quelíceros.

Nalgún caso, como o escorpión, teñen unha longa cola que remata nun aguillón.

Algúns son microscópicos (ácaros).

Respiración traqueal.

Ollos simples.

Exemplos.

Arañas.

Ácaros.

Escorpións.

Crustáceos.

Case todos son acuáticos, algúns terrestres (de lugares húmidos xeralmente).

Corpo dividido en dúas partes.

Cefalotórax.

Abdome.

Respiración branquial (os acuáticos) e traqueal (os terrestres).

Ollos compostos.

Mandíbulas.

Antenas.

Dez ou máis pares de patas.

Nalgúns, o primeiro par de patas está transformado en pinzas (cangrexo).

Exemplos.

Gamba.

Camarón.

Cochinilla.

Cangrexo.

Percebe.

Miriápodos.

A maioría son terrestres.

Corpo dividido en dúas partes.

Cabeza.

Tronco.

Dividido en aneis.

Ollos compostos.

Antenas.

Mandíbulas.

Un ou dous pares de patas por anel.

Respiración traqueal.

Exemplos.

Escolopendra.

Milpés ou cardadores.

Cempés.

Insectos.

Maioritariamente terrestres.

Corpo dividido en tres partes.

Cabeza.

Tórax.

Abdome.

Ollos compostos.

Mandíbulas.

Antenas.

Tres pares de patas.

En moitas especies dúas ou catro ás.

Únicos invertebrados voadores.

Respiración traqueal.

Exemplos.

Escaravellos.

Formigas.

Bolboretas.

Moscas.

Equinodermos: Animais invertebrados exclusivamente mariños.

Características.

Corpo cilíndrico, redondeado ou estrelado.

Case sempre, simetría radial.

Parede exterior grosa.

No seu interior, teñen un esqueleto calcario espiñoso.

Organización corporal complexa.

Sistemas ou aparatos desenvolvidos.

Sistema acuífero.

Pés ambulacrais.

Reprodución sexual.

Poñen ovos.

Algúns poden reproducirse asexualmente.

Por fragmentación (estrela de mar).

Representativos.

Estrela de mar.

Forma de estrela.

Viven nos fondos mariños.

Aliméntanse de invertebrados mariños.

Cogombros de mar ou holoturias.

Forma cilíndrica.

Viven nos fondos mariños.

Aliméntanse de restos orgánicos.

Ofiuroideos.

Disco central con brazos que parecen serpes.

Viven nos fondos mariños.

Móvense rapidamente.

Alimentación variada.

Ourizos de mar.

Forma de globo.

Teñen espiñas.

Viven nos fondos litorais.

Aliméntanse de algas e restos orgánicos.